- Yangiliklar
- «Akademik Qori-Niyoziy merosi » Ilmiy metodik markazi 2024-yildagi faoliyatining yakunlari.
«Akademik Qori-Niyoziy merosi » Ilmiy metodik markazi 2024-yildagi faoliyatining yakunlari.
2024 yil mobaynida Markaz matematika sohasida izlanayotgan o’quvchi yoshlarning, talabalarning, yosh olimlar va mutaxassislarning
ijodiy faolligini qo’llab-quvvatlashga qaratilgan faoliyatini davom ettirdi.
Markaz matematik tadqiqotlarni oʻtkazish, oliy maktab, litsey va kollejlarda
matematikani oʻqitish usullarini takomillashtirishda matematik olimlarni
qoʻllab-quvvatladi. Markaz avvalgidek eng isteʼdodli 10 ta talabaga stipendiya toʻlab, matematik fanidan tanlovlar va olimpiadalar tashkil
etdi.
Shuningdek, «Akademik
Qori-Niyozov merosi» markazi vakillari maktab oʻquvchilari, talabalar va
jamoatchilik bilan uchrashuvlarni davom ettirib, Oʻzbekiston Fanlar
akademiyasining birinchi akademigi Toshmuhamed Niyozovich Qora-Niyozov
qoldirgan ilm-fan, madaniyat va taʼlim sohasidagi buyuk meros haqidagi bilimlari bilan ulashishdi.
2024 yil 23-fevral kuni Oʻzbekiston miqiyosida oʻtkazilayotgan «Matematika
haftaligi» doirasida Toshkent Davlat
transport universiteti huzuridagi akademik litseyida «Akademik Qori-Niyozov
merosi» markazi direktori Akrom Alimov litsey oʻquvchilari bilan uchrashdi. U litsey oʻquvchi talabalarni va matematika oʻqituvchilarini iqtidorli talaba yoshlar uchun moʻljallangan Markazning motivatsion dasturlari bilan tanishtirdi. Uchrashuvda transport universiteti
oʻqituvchisi, professor Oʻrtiqboyev Abdulaziz Ortiqboyevich ham soʻzga chiqdi. U yoshlarga akademikning harakatchan
faoliyati, matematikaning asosiy aniq fan sifatidagi ahamiyati haqida soʻzlab
berdi.
2024-yilning 13-mart kuni Toshkent shahardagi 5-sonli maktabda
“Akademik Qori-Niyoziy merosi” markazi direktori Akrom Alimov hamda markazning jamoatchilik
bilan aloqalar bo’yicha direktor o’rinbosari Sardor Isxoqovning matematika
fanini chuqurlashtirgan 9-11 sinf oʻquvchilari bilan uchrashuvi boʻlib oʻtdi.
Akrom Akbarovichning
kirish so’zidan so’ng maktab o’quvchilari «Asrga teng taqdir» hujjatli filmini
tomosha qilishdi (rejissyor J.Isxakov, 2017) Bu film akademikning hayoti, ilmiy
va ma’rifiy faoliyati haqida hikoya qiladi.
15 mart kuni Toshkent davlat transport institutining «Dasturiy injiniring» fakulteti
birinchi kurs talabalari akademik T.N.Qari-Niyozovning uy-muzeyida boʻlishdi.
Uy-muzeyning metodisti
Farangiz Xusainova tashrif buyuruvchilarga Oʻzbekiston Fanlar akademiyasining
birinchi prezidenti T.N.Qori-Niyozovning hayoti, xorijdagi ilmiy faoliyati
haqida soʻzlab berdi. Shuningdek, akademikning uy-muzeyi bo’yicha ekskursiya o’tkazdi.
«Akademik Qori-Niyozov
merosi» markazi direktori A.A. Alimov talabalarga akademikning ilm-fandagi
yutuqlari, Oʻzbekiston maʼrifatini rivojlantirishga qoʻshgan hissasi haqida
soʻzlab berdi.
17 aprel kuni «Akademik Qori-Niyozov merosi» ilmiy-metodik markazi va V.I.
Romanovskiy nomidagi matematika instituti bilan hamkorlikda matematika fanidan magistrantura talabalari oʻrtasida anʼanaviy «Eng yaxshi ilmiy maʼruza»
tanlovi boshlanganini eʼlon qildi.
28 aprel kuni Toshkent shahridagi 64-maktabda Markaz direktorining jamoatchilik
bilan aloqalar boʻyicha oʻrinbosari Isxoqov Sardor 10-11-sinf oʻquvchilari
bilan uchrashdi. «Asrga teng taqdir» hujjatli filmini o’quvchilarga havola etgach, S. Ishoqov oʻquvchilarni akademikning uy-muzeyi va “Akademik Qori-Niyoziy merosi” markazi faoliyati bilan tanishtirdi, Markaz tomonidan
amalga oshirilayotgan asosiy tadbirlar haqida soʻzlab berdi.
25-26 may kunlari Zoom platformasida «Eng yaxshi
ilmiy maʼruza» tanlovining eng yaxshi natijalari tinglandi. 10 000 000 so’mlik
umumiy mukofot jamg’armasi eng yaxshi uch ma’ruzachi o’rtasida taqsimlandi.
27 may kuni «Eng yaxshi ilmiy maʼruza» tanlovi yakunlari eʼlon qilindi
Saydaliyev Azamat (Oʻzbekiston Milliy universiteti) 1-oʻrinni egalladi
2-oʻrinni Kurokbayev Shoxzod (Ku Leven, Belgiya) va Sulaymonov Ilyosxoʻja (Oʻzbekiston Milliy universiteti) egalladi.
Uzoqboyeva Dilfuza (Qoraqalpogʻiston davlat universiteti) 3-oʻrinni egalladi.
2-sentabr Toshmuhammad Niyozovich Qori-Niyoziy tavallud topgan kuni,Toshkent
shahridagi Human House art-galereyasida “Asrga teng taqdir” nomli hujjatli film
namoyish etildi. Film akademik Qora-Niyoziyning hayoti va faoliyati haqida
hikoya qiladi.
Tabrik nutqida «Akademik Qori-Niyoziy merosi» markazi
Jamoatchilik bo’yicha direktor oʻrinbosari Sardor Isxoqov va publitsist Mastura Isxoqova soʻzga chiqishdi. Ular Markaz faoliyati, uy-muzey faoliyati va film
yaratilishi tarixi haqida soʻzlab berdi.
14-oktabr kuni «Akademik Qori- Niyoziy merosi» ilmiy-metodik markazi, V.I.
Romanovskiy nomidagi Matematika instituti hamda Aniq va ijtimoiy fanlar
universiteti bilan hamkorlikda Oʻzbekiston Respublikasi umumtaʼlim maktablari
va akademik litseylari oʻqituvchilari oʻrtasida matematika fanidan har yili o’tkaziladigan
«Qora Niyoziy izdoshlari» olimpiadasi eʼlon qilindi. Mukofot jamg’armasi 20 000
000 so’mni tashkil etdi.
27-oktabr kuni Oʻzbekiston umumtaʼlim maktablari va litseylarining matematika
oʻqituvchilari uchun anʼanaviy «Qora Niyozov izdoshlari» respublika
olimpiadasining yakuniy bosqichi boʻlib oʻtdi.
1 oʻrinni Jumayev Zafar – Navoiy viloyati, Xatirchi tumanidagi
Ixtisoslashtirilgan maktab hamda Toshkent Shahar IIV Ixtisoslashtirilgan
maktab-internati o’qituvchisi Norboyev Jahongir egalladi.
2 oʻrinni Joʻrayev Ahmad – Navoiy viloyati, Konimex tuman ixtisoslashtirilgan
maktabi o’qituvchisi egalladi.
3-oʻrinni Samarqand viloyati, Norpay tumani, 16-umumiy oʻrta taʼlim maktabi
o’qituvchisi Qurbonov Sardor va Buxoro shahridagi Avezov Behruz
35-ixtisoslashtirilgan davlat umumtaʼlim maktabio’qituvchisi egalladi.
Noyabr oyida «Akademik Qori-Niyoziy merosi» ilmiy-metodik markazi,
Romanovskiy nomidagi matematika instituti hamda Aniq va ijtimoiy fanlar
universiteti bilan hamkorlikda Oʻzbekiston Respublikasi oliy oʻquv yurtlarida
tahsil olayotgan talabalar uchun akademik Qora-Niyoziy nomidagi anʼanaviy
olimpiadaning yakuniy bosqichini oʻtkazdi.
Olimpiadaning 1-bosqichida mamlakatimizdagi turli oliy
oʻquv yurtlaridan 614 ta talaba ishtirok etdi. Birinchi bosqich yakunida 176
talaba 2-bosqichga yoʻllanma oldi.
2024 yil 24 noyabrda bo’lib o’tgan yakuniy, uchinchi bosqichda 72 ta
talaba ishtirok etdi.
Musobaqaning sovrin jamg’armasi 20 000 000 so’mni
tashkil etdi.
25 noyabr kuni talabalar o’rtasida o’tkazilgan an’anaviy Olimpiada natijalari
e’lon qilindi.
Quyidagi 5 ta talaba gʻolib boʻldi:
1-o’rin: Nabixonov Nabixon – O’zbekiston Milliy universiteti;
2-o’rin: Vafoyev Furqat – O’zbekiston Milliy Universiteti
2-oʻrin: Turdibayev Shukurullo – Oʻzbekiston Milliy Universiteti;
3-o’rin: Maqsatov Sunqat Muhit O’li – Qoraqalpog’iston Davlat Universiteti;
3-oʻrin: Sadulloyev Anvarbek – Oʻzbekiston Milliy Universiteti.
27 dekabr kuni Oʻzbekiston Milliy universitetida akademik
Qora-Niyoziy nomidagi stipendiyani tantanali topshirish marosimi boʻlib oʻtdi.
Akademik Oʻtkur Roziqov stipendiat talabalariga
sertifikatlar topshirdi. Markaz direktori oʻrinbosari Otabek stipendiatlarni
tabriklab, talabalarga muzey va Markaz faoliyati haqida soʻzlab berdi.
Yilni yakunlovchi bayrami oldidan «Akademik
Qori-Niyozov merosi» markazi jamoasi sizlarni yaqinlashib kelayotgan 2025 yil
bilan tabriklaydi!
Barchangizga baxt-saodat, farovonlik, oilaviy totuvlik
hamda barcha istaklaringizni roʻyobga chiqishini tilaymiz!

31.12.2024
Yangiliklar
“Qori Niyoziy izdoshlari”
«Eng yaxshi ilmiy ma’ruza» tanlovi natijalari
Toshkentda akademikning byusti o’rnatildi
Markazning nizom bo'yicha faoliyati haqida
Jurnallar, kitoblar, o'quv qo'llanmalari va filmlar
Yangiliklarga obuna bo’lish
Markaz faoliyati, uangiliklar va tadbirlar haqida birinchi bo’lib bilish!
Введите email

Mashhur olim va ijtimoiy fan arbobi, o‘zbek sovet maktabining asoschisi va unga birinchi darslikni yaratuvchi, birinchi akademik va O‘z SSR FA ning birinchi rahbari Toshmuhammad Niyozovich Qori-Niyoziy 1897 yilda Xodjand shahrida kosib oilasida tug‘ilgan. T. N. Qori-Niyoziy hayotning katta maktabligini bildi, xalqning orasidagi urf-odatlarni, borliqni yaxshi o‘rgandi. U og‘ir, lekin shuhratli yo‘lni bosib o‘tdi. T. N. Qori-Niyoziyning mehnat faoliyati erta boshlandi. U 1917 yilda 20 yoshida Farg`onada birinchi o`zbеk maktabini tashkil qildi. 1920 yilning oxirida barpo etilgan maktabning va o‘qituvchilik kurslari negizida u Qo`qonda pеdagogika tеxnikumini tashkillashtiradi. Bu esa, shu yillari Farg‘onada pedagogik kadrlarni tayyorlash bo‘yicha muhim markaz sanalardi. 1924-yili pedagogik texnikumning birinchi bitiruvchilari bitirib chiqdi. “Farg‘ona” gazetasi 26-maydan boshlab hamma sonini shunga bag‘ishladi. U gazetada “Bu o‘n uchta bitiruvchi o‘n uch mingta bo‘lsin” deb yozgan edi. Chunki, birinchi bitiruvchilar soni o‘n uch kishi – “o‘n uch qaldirg‘och” edi. Gazetada bu qaldirg‘ochlar o‘zbek ta’limini va o‘zbek ilmini olamga olib chiquvchilar ma’nosida yozilgan edi. Bu o‘n uchta qaldirg‘ochni uchishga T.N.Qori-Niyoziy tayyorlagan edi. U o‘zbeklar orasida O‘ODU (O‘rta Osiyo Davlat Universiteti) fizika-matematika fakultetiga birinchilardan bo‘lib o‘qishga kirdi va 1930-yili o‘qishni muvaffaqiyatli tugatdi. 1931 yildan 1933 yilgacha universitetning rektori lavozimida ishlaydi. Qori-Niyoziyga o‘zbeklardan birinchi bo‘lib 1931-yili professor unvoni berildi, 1939-yilda esa fizika – matematika fanlari doktori ilmiy darajasi berildi. 1939-1943 yillar davomida T.N.Qori-Niyoziy O‘zbekistonning jamoatchilik, madaniyat, maorif va jamoatchilik hayotida muvaffaqiyatli joriy etgan va kirill yozuviga asoslangan yangi o‘zbek alifbosini qayta ishlashga rahbarlik qildi. 1946 yildan boshlab T.N.Qori-Niyoziy doimiy ravishda TIQXMMI (Toshkent irrigatsiya va qishloq xo‘jaligini mexanizatsiyalashtirish muhandislari instituti) oily matematika kafedrasi mudiri bo‘lib ishladi. T.N.Qori-Niyoziy o‘zbek matematika terminologiyasi, oliy va o‘rta o‘quv muassasalari uchun haqiqiy matematik adabiyotlar asoschisi hamda fan tarixi bo‘yicha yirik mutaxassis hisoblanadi. Uning uch yuzdan ortiq ilmiy ishlari nashr qilingan, jumladan, fan sohasida olamshumul ixtiro sifatida chuqur tan olingan «Ulug‘bekning astronomiya maktabi» monografiyasi 1952 yilda davlat mukofotiga sazovor bo‘ldi.
Olim 1940 yildan deyarli 10 yil davomida buyuk olim astronom Ulug‘bekning qo‘lyozma manbalarini o‘rgandi va uning ilmiy ishlarining davomiga tadqiqot ishlarini olib bordi. Bu ishlarning natijasida u Ulug‘bekning astronomiya maktabi to‘g‘risida yirik ilmiy ish yaratdi. T.N.Qori-Niyoziyning «Ulug‘bekning astronomiya maktabi» nomli kitobi birinchi marta Moskvada 1950 yilda SSSR Fanlar Akademiyasida (rus tilida) nashr qilindi. Qori-Niyoziy ko‘p monogrаfiya, uslubiy qo‘llаnmаlar vа “Sho‘rа dаvridаgi O‘zbеkistonning mаdаniyati tаriхi” аsаri muаllifi. Olimning аsаrlаri sаkkiz tomli nаshrni tаshkil qildi. Hаr bir sаtr xаlqqа muhаbbаt, uning obodligi, odаmlаr mа’nаviyati, ilm vа mаdаniyatning yashnаshi kаbi tuyg‘ulаrgа boy. Uni O‘zbеkiston ziyoliylаri oqsoqoli dеb аtаshаdi. T.N.Qori-Niyoziy butun umrini ilm vа mаdаniyatgа xizmаt qilishga bag‘ishlаgаn. O‘zbеkistondа ilm vа mаdаniyatning rivojlаnishi bеvositа Qori-Niyoziy nomi bilаn bog‘liq. Olim 50 yildаn ortiq bor kuchini xаlqqа xizmаt qilishga bаg‘ishlаgаn. U jаmiyat ijtimoiy vа siyosiy hаyotidа fаol ishtirok etgаn, yoshlаr tаrbiyasigа ko‘p kuch vа quvvаt sаrflаgаn. 1941 yili O‘zSSR hukumati tomonidаn Sаmаrqаnd shаhridаgi Аmir Tеmur vа tеmuriylаr Go‘ri Аmir mаjmuаsigа ekspеditsiya tаshkil qilinаdi, shulаrdаn : T.N.Qori-Niyoziy (rаis), M.M.Gеrаsimov (SSSR FА хodimi, аntropolog hаykаltаrosh), profеssor аntropolog L.V.Oshаnin, profеssor shаrqshunos А.А.Sеmеnov vа boshqаlаr. 1937-1940 yillаrdа T.N.Qori-Niyoziy O‘zbеkiston XKK qoshidаgi Fаnlаr qo‘mitаsi prеzidiumining rаisi, O‘zbеkistondаgi SSSR FА filiаli rаisi bo‘lgаn. 1939-1943 yillаrdа – O‘zSSR XKK rаisining fаn, mаdаniyat vа sаn’аt bo‘ychа muovini. 1943 yili аkаdеmiklikka sаylаngаn vа 1943-1947 yillаrdа O‘zbеkiston Fаnlаr Аkаdеmiyasi birinchi rаisi bo‘lgаn. U O‘zbеkiston tаriхiy obidаlаr vа mаdаniyatini himoya qilish Jаmiyati prеzidiumining rаisi muovini, Xаlq univеrsitеtlаri Rеspublikа Kеngаshi rаisi, “Fаn vа turmush” jurnаli muhаrriri vа bir qаtor ilmiy jаmoаt kеngаshlаr vа jаmiyatlаr а’zosi bo‘lgаn. T.N.Qori-Niyoziy ko‘p xаlqаro kongrеslаr vа simpoziumlаrdа ishtirok etgаn, 1954 yilda Xаlqаro аstronomik jаmiyati а’zosi, 1968 yilda Fаnlаr tаriхi bo‘yichа 12 Xаlqаro kongrеssidа Bosh Аssаmblеyasi а’zosi etib sаylаngаn. Ko‘p chеt el dаvlаtlаridа bo‘lgаn (Yaponiya, Hindiston, Itаliya, Bolgаriya, Аfg‘oniston vа boshqа). Toshmuhаmmad Niyozovich Qori-Niyozov 1970 yil 17 mаrtidа Toshkеnt shаhridа vаfot etgаn. Buyuk olim hаqidаgi xotirаlаr hаmishа bizning yurаgimizdа sаqlаnib qolаdi.